maandag 9 december 2013

Excellentie als businessmodel




Ook in het onderwijs is marktgericht denken aan de orde van de dag. Hoe meer studenten, hoe meer geld. Hoe meer promovendi een beurs, des te solvabeler je programma. Hoe meer publicaties en citaten in de index, des te groter je invloed. Hoe beter je Cito-scores, hoe gewilder je school. Op zich is er niets mis mee dat je meetbare output vaststelt, maar in de praktijk blijkt die output vaak een perverse prikkel die een doel op zich wordt. En die focus leidt zelden tot beter onderwijs of onderzoek; eerder tot handigheidjes die de output waarborgen (zoals internationale studenten opleiden die nauwelijks Engels spreken maar wel lekker veel collegegeld betalen - een niet-Europese student schuift al gauw 9.000 euro per jaar - en dealtjes maken om elkaars publicaties te citeren). De media schrijven er geregeld over.

Gisteren ontdekte ik een nieuwe perverse prikkel. De zogenaamde accreditatie voor 'Kleinschalig en intensief onderwijs'. Deze accreditatie is mogelijk gemaakt voor opleidingen die hun onderwijs willen verbeteren en hun beste studenten iets extra's willen bieden. Denk aan een bredere opleiding, verdieping van de inhoud, betere docenten, selectie aan de poort; al die ingrediënten zouden toegang geven tot een topbaan of vervolg-topopleiding. Zo'n goede studie, daar mag je ook meer collegegeld voor vragen, volgens minister Bussemaker. Sterker nog, je krijgt zelfs extra subsidie van het Rijk om je excellente doelen te bereiken. Het enige wat je als opleiding hoeft te doen -lach niet- is een verzoekje schrijven aan OCW en een accreditatieprocedure doorstaan bij de NVAO.

Hoe dat dan gaat? Je meldt je aan en dat is dat. De minister besluit op grond van (zeer) ruime dus gemakkelijk te behalen criteria of je als opleiding in aanmerking komt van dit keurmerk en dan gaat de NVAO pas OVER ZES JAAR kijken of je de toets voor 'Kleinschalig en intensief onderwijs' kunt doorstaan. Intussen mag je cashen. Je profiteert namelijk niet alleen van de extra middelen om je opleiding 'excellent' te maken, maar ook nog eens van de mogelijkheid om je studenten extra collegegeld te laten betalen. Kassa! En krijg je die accreditatie niet? Geen man overboord, dat kost je allemaal niets. Je mag het gewoon nog eens proberen. Baat het niet dan schaadt het niet. En de studenten zijn na zes jaar toch allemaal alweer van de opleiding af, dus geen haan die naar dat extra collegegeld kraait.

Vandaag belde ik naar OCW om te checken of dit nu echt zomaar allemaal kan. De opleiding van onze jongste wil namelijk het collegegeld vanaf volgend jaar verhogen naar 2.450 euro, inderdaad vanwege die zogenaamde accreditatie die in 2017 afgegeven zou moeten worden. 'Ik heb even geïnformeerd mevrouw, maar u moet hiervoor bij de NVAO zijn. Dit is het telefoonnummer.' Je raadt het al, NVAO zei dat ik toch echt bij OCW aan de bel moest trekken omdat die over de hoogte van het collegegeld ging. Ik heb nu een mail gestuurd naar OCW met vragen over deze gang van zaken. Hoe dat zit met rechtszekerheid als je verleden jaar een opleiding bent gestart onder bepaalde voorwaarden. Die allang selectie aan de poort hanteert, maar nu gewoon een extra cash-impuls lijkt na te jagen. En hoe dat zit met de uitgangspunten van de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek, artikel 6.7. Waarin staat dat veranderingen niet ten koste mogen gaan van de kwaliteit en de toegankelijkheid van het onderwijs. Met name dat laatste staat hier op het spel. Mijn zaaknummer bij OCW heb ik inmiddels ontvangen. Wordt vervolgd.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten